مطالعه تزیینات معماری مجموعه شاه نعمت الله ولی ماهان از دوره تیموری تا پهلوی با تأکید بر کتیبه های بنا

thesis
abstract

چکیده مجموعه شاه نعمت الله ولی چندین دوره تاریخی و شیوه های مختلف معماری را در خودش جای داده است، اولین بنای این مجموعه در دوره تیموری(قرن نهم) ساخته شده و الحاقات آن تا دوره پهلوی(قرن چهاردهم) به مدت پنج قرن دوام داشته پذیرش الحاقات در دوره های مختلف بنا را به مجموعه ای غنی از عناصر معمارانه مبدل ساخته است از جمله تزئینات این مجموعه انواع کتیبه ها، مقرنس کاری، کاشی کاری و. . . می باشد که از این میان کتیبه ها به عنوان یکی از وجوه شاخص تزئینی در معماری دوره های مختلف اسلامی نشان دهنده طرح، رنگ و هنر آن دوره می باشند و مطالعه آنها به لحاظ متن، زیبایی شناسی و ساختار مفهومی می تواند در شناخت معماری موثر باشد . با توجه به دوره های تاریخی مختلف و خصوصیات معماری هر دوره و مصالحی که مورد استفاده قرار می گرفته عناصر تزئینی، نوع خط و مضمون کتیبه های بکار رفته در بخش های مختلف بنا، با یکدیگر تفاوت دارند. از نظر معماری در بنای گنبد خانه برای ساخت گنبد از گوشه سازی (مرحله انتقال از مربع به دایره) استفاده شده که این شیوه از سلجوقی تا تیموری رواج داشته، اما با تکامل شیوه های گنبد سازی در دوره صفوی برای پوشش سقف رواق شاه عباسی از رسمی بندی استفاده شده در بنا های الحاقی مربوط به دوره قاجار علاوه بر رسمی بندی از یزدی بندی نیز استفاده شده است که به خوبی تکامل معماری را نشان می دهد. در زمینه نقوش تزئینی و رنگهای مورد استفاده در گنبد خانه و رواق شاه عباسی نیز این تفاوت دیده میشود رنگها و نقوش گنبد خانه همگی گواهی بر ساخته شدن این بخش در دوره تیموری می باشند اما نقوش اسلیمی و ختایی و رنگهای طلایی و زرشکی و . . . که در رواق شاه عباسی بکار رفته صفوی بودن این بخش را تأیید می کند. تفاوت دوره های تاریخی حتی در کاشیکاری و کتیبه ها نیز دیده می شود،کتیبه های گنبد خانه و رواق شاه عباسی بیشترآیات قرآن هستند که با خط ثلث و تکنیک نقاشی روی گچ و کاشی معرق اجرا شده اند، اما در دوره قاجارکاشی هفت رنگ وکاشی معقلی را استفاده کرده اند،که وسعت کاشی معقلی بیشتر است. همچنین کتیبه ها اکثراً یادمانی به خط نستعلیق یا با کاشی معقلی اجرا شده اند. دوره پهلوی هنرهای اصیل ایرانی دوباره مورد توجه قرار می گیرند، و این در سردر و دیوار صحن اتابکی(دوره پهلوی) که با کاشی های معرق بخط ثلث و نقوش ختایی تزئین شده است بخوبی نمایان است. برسی این مجموعه و تزئینات آن تغیر سبکهای هنری تکامل یا زوال آن را در گذر از دوره های تاریخی بخوبی نشان می دهد. کلید واژه : مجموعه شاه تعمت الله ولی،کتیبه، دوره تیموری، عناصر تزئینی

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

مطالعه تزیینات ختایی و اسلیمی مقبره شاه نعمت الله ولی

سید شاه نعمت الله ولی از عرفای سده هشتم و نهم هجری وموسس سلسله نعمت اللهی است. احداث مقبره شاه ولی بی درنگ بعد از وفات او در نیمه قرن نهم هجری (840) و با حمایت احمد شاه بهمنی از مریدان شاه ولی، آغاز شده است. مهمترین بخش های این مجموعه به دوره های تیموری، صفوی و قاجار تعلق دارد. از جمله زیباترین و ارزشمندترین بخش بنا، تزیینات آن، به ویژه تزیینات ختایی و اسلیمی هسته اصلی است که در این پژوهش به ...

15 صفحه اول

تحلیل الگوی فضایی حیاط مرکزی در باغ مزار شاه نعمت الله ولی ماهان با استفاده از تکنیک نحو فضا

بیان مساله: حیاط، در معماری ایرانی از گذشته تا به امروز نقش به سزایی رادر پیکره بندی فضاهای معماری ایفا می کند. در این بین چگونگی ترکیب فضاهای سر پوشیده با فضاهای باز یکی از نکات مهم در طراحی و ساخت فضاهای معماری می باشد. وجود حیاط در معماری ایرانی به خصوص مناطق کویری اهمیت فوق العاده ایی دارد. به گونه ایی که اکثر فضاهای معماری ناحیه کویر به حیاط مرکزی ختم می شوند. آرامگاه شاه نعمت الله ولی یکی...

full text

تحلیل کارکردهای آیات قرآن در اشعار شاه نعمت الله ولی

  الفت و تسلط کم نظیر شاه نعمت الله ولی با قرآن و معارف دینی امری مشهود است که نمود بارز آن در اشعارش به چشم می­خورد. در دیوان اشعار او مضامین و آموزه های قرآنی به وفور بافت می شود و به خاطر آشنایی زباد و احاطه فراوان وی بر آیات قرآن به شیوه­های مختلف ادبی (اقتباس، تضمبن، تلمیح، تشبیه، تحلیل، تمثیل و ... ) از آیات قرآن بهره برده است. این مقاله با هدف تحلیل کارکردهای آیات ...

full text

معرفت ذات الهی از نظر شاه نعمت الله ولی

از نظر شاه نعمت الله ولی، ادراک ذات الهی توسط حس، وهم، خیال و عقل ناممکن است. اما با کشف و مشاهدۀ تام می توان به معرفت ذات الهی رسید. معرفت ذات فقط از طریق خود ذات امکان پذیر است؛ یعنی ذات الهی توسط غیر نمی تواند شناخته شود؛ زیرا غیری وجود ندارد تا بتواند عارف ذات شود. انسان با فنا از وجود مقید خود به ذات حق باقی می گردد. اما تعین از انسان کاملاً مرتفع نمی شود، فقط شاهد اتصال وجود مقید خویش به و...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده هنر

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023